MARMARA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ
TİCARET HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI
03.05.2019
OLAY I
Başarılı ve genç bir mühendis olan Adnan, üretim süreçlerinde enerji verimliliği sağlayan buluşunu patentlemiş ve yatırımcı Süha Bey ile bir anonim şirket kurmak üzere anlaşmıştır. Esas sözleşmeye göre kurulacak şirketin sermayesi her biri 100 TL değerinde 10.000 paydan oluşacak; ancak pay sahipleri pay başına 125 TL nakit ödeme yapacaklardır. Bankaya 25.000 TL depo edilerek şirket kurulmasının hemen ardından ortakların arası bozulmuştur. Demir Bey, ödenmesi gereken tutarın çok altında sermaye ödemesi yapıldığından şirketin hiç kurulmamış sayılması gerektiğini düşünmekte; bu mümkün değilse bile bu ortaklığın sona ermesini istemektedir.
S.1) Demir Bey’in iddiası yerinde midir? Ortaklığı sona erdirecek hukuki imkân nedir? Bu imkânın kullanılması halinde şirketin ayakta kalması için bir çare mevcut mudur?
OLAY II
Delta Basım Yayım Dağıtım Anonim Şirketi’nde Haydar %35, Recep %25, Armağan %25 ve Rüya %15 oranında pay sahibidir. Şirketin 2017 yılına ilişkin olağan genel kurul toplantısında faaliyet raporu, bilanço ve kar-zarar hesabı okunmuş ve müzakere edilmiştir. Rüya adına toplantıya katılan Cansu, bilançonun yeterince açık olmadığını ileri sürerek inceleme yapmak için süre talep etmiş ve genel kurulun bu maddeleri görüşmek üzere daha sonra tekrar toplanmasını istemiştir. Ancak diğer ortaklar oybirliği ile Rüya’nın bu talebini reddetmiş ve bilançoyu kabul ederek yönetim kurulunu da ibra etmiştir.
S.2) Cansu bilançoyu incelemek için ek süre talep edebilir mi? Bilançonun kabulü ve yönetim kurulunun ibrasına ilişkin genel kurul kararları geçerli midir?
OLAY III
Yönetim kurulu (X), (Y) ve (Z)’den oluşan Yüce Ticaret A.Ş.’de (X) yönetim ve temsille görevlendirilmiş olan murahhas üyedir. Piyasa koşullarının beklenilenden daha iyi duruma gelmesi sonucunda iş hacmi artan şirkete bir ticari temsilci görevlendirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Bunun üzerine (X) noterde düzenletmiş olduğu bir vekâletname ile (T)’ye şirketi temsil yetkisi vermiş ve bunu ticaret sicilinde tescil ve ilan ettirmiştir. Bir süre sonra (T), şirketi temsilen Ulu Gıda A.Ş.’den 100.000.-TL tutarında yağ satın almış ve bir kambiyo senedi düzenleyerek karşı tarafa vermiştir. Senedin vadesinde Ulu Gıda A.Ş. yetkili temsilcisi Yüce Ticaret A.Ş.’ye başvurup ödeme talep etmiştir. Yüce Ticaret A.Ş. ise (T)’nin temsil yetkisini haiz olmadığını çünkü atamasının hukuka uygun olarak gerçekleşmemiş olduğunu ileri sürmüş ve ödeme yapmamıştır.
S.3) Anonim şirketlerde ticari temsilci atamasına ilişkin izlenmesi gereken prosedürü açıklayınız ve Yüce Ticaret AŞ’nin iddiasında haklı olup olmadığını değerlendiriniz.
OLAY IV
Kadıoğlu A.Ş.’de %18 oranında pay sahibi olan (A), yönetim kurulunun yolsuzluk yaptığını ve bu nedenle şirketin kâr edemediğini, bu konudaki bilgi alma taleplerinin geri çevrildiğini iddia ederek yönetim kurulu üyelerinin şirketle yaptıkları işlemlerle ilgili özel denetim talebinde bulunmuştur.
Genel kurulda söz alan yönetim kurulu başkanı, (A)’nın şirketten bir bilgi edinme talebi varsa bunu ancak mahkeme kanalıyla yapabileceğini; bunu yapmadan özel denetim talebinde bulunamayacağını iddia etmiş; genel kurul da bu açıklama doğrultusunda talebi reddetmiştir.
S.4) Yönetim kurulu başkanının iddiasını değerlendiriniz.
OLAY V
Bağımsız denetime tabi Orion Tekstil A.Ş.’nin 11.03.2019 tarihli TTSG’de yayınlanan genel kurul kararı uyarınca Rota Denetim A.Ş. denetçi olarak seçilmiştir. Buna karşılık, 04.04.2019 tarihinde Rota Denetim A.Ş.’nin başka bir şirkette yaptığı denetlemedeki usulsüzlükler mahkeme kararı ile sabit olmuştur. Yönetim kurulu, Rota Denetim A.Ş. ile olan ilişkiyi sona erdirmek istemekte; ancak buna ilişkin yasal bir dayanak aramaktadır.
S. 5) Orion Tekstil A.Ş.’ye hangi süre içinde, hangi hukuki yola başvurmasını tavsiye edersiniz?
YARGITAY KARARI (11.HD., T. 25.6.2014, E. 2014/6398, K. 2014/12133)
“Davacı vekili, hissedarı bulunduğu davalı şirketinin 27.4.2013 tarihinde genel kurulunun gerçekleştirildiğini, genel kurulda müvekkili tarafından özel denetçi tayini talebinin reddine karar verildiğini, ileri sürerek sebeple TTK'nın 438. maddesi gereğince davalı şirkete özel denetçi atanmasını talep ve dava etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, genel kurula getirilen talepte TTK'nın 199 maddesi gereğince bağlı şirket raporunun hazırlanmasının talep edildiği, ancak bu raporun hazırlanmadığı, yine bağlı şirket ile hakim şirket arasındaki ilişkinin faydaları ve riskleri ile ilgili açıklama yapılmadığı, bu hali ile yasal gerekliliğin yerine getirilmemesi ve pay sahiplerinin haklarının korunması hususunda doyurucu bilgi verilmemesi sebebiyle özel denetçi atanması hususunda yasal şartların oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüyle İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu'nun 315021 sicil numarasında kayıtlı O... İlaç Kozmetik ve Sağlık Ürünleri Üretim Pazarlama Ltd. Şti'nin 27.4.2013 tarihli genel kurulunda alınan özel denetçi atanması talebinin reddine dair kararın iptali ile, davalı şirketin bağlı şirket olduğu dikkate alınarak TTK'nın 199 maddesi gereğince bağlı şirket raporu hazırlanması ve bağlı şirketin faaliyet konusunun da dikkate alınarak, faaliyet konusunun sağladığı faydalar ve risklerinde analiz edileceği rapor hazırlamak üzere özel denetçi atanmasına, özel denetçi olarak mali müşavir M. K.'nın atanmasına, özel denetçinin yapacağı iş ve hazırlayacağı rapor için 3.000.00 TL ücret tayinine kesin olarak karar verilmiştir.”
S. 6) Somut olayda Yargıtay ne yönde karar vermelidir?
